Wyniki finansowe w spółce publicznej
Jedną z podstawowych funkcji rynku giełdowego jest zapewnienie inwestorom równego dostępu do informacji o spółkach publicznych. Na tej podstawie mają oni możliwość oceny sytuacji wybranego podmiotu, nie tylko pod względem finansowym, lecz także skuteczności zarządzania, czy potencjału rozwojowego. Dzięki takiej transparentności zmniejsza się ryzyko podjęcia niewłaściwej decyzji inwestycyjnej. Z uwagi jednak na dynamiczny charakter rynku giełdowego utrzymanie odpowiedniej komunikacji na linii spółka-rynek nie należało do najłatwiejszych. W związku z tym zagadnienie to zostało poddane regulacji prawnej.
Zgodnie z art. 56 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (zwanej dalej: ustawą o ofercie) do obowiązków emitenta papierów wartościowych należy równoczesne przekazywanie Komisji Nadzoru Finansowego, spółce prowadzącej rynek regulowany (Giełdzie Papierów Wartościowych) oraz do publicznej wiadomości:
Z punktu widzenia inwestora najważniejsze jest to, że notowana na GPW spółka publikuje raport kwartalny oraz skonsolidowany raport kwartalny jednocześnie. Ma na to dokładnie 45 dni od momentu zakończenia konkretnego kwartału roku obrotowego. Gdy w grę wchodzi publikacja raportu rocznego, spółka ma na to więcej czasu: 80 dni od zakończenia całego roku obrotowego. Z kolei raport półroczny spółka ma obowiązek przekazać w terminie dwóch miesięcy od końca pierwszego półrocza.
Co ciekawe, podobnie jak w przypadku wielu urzędowych spraw, jeżeli ostatni dzień publikacji wyników wypada w dniu wolnym od pracy, wówczas termin przesuwa się na pierwszy, następujący potem dzień roboczy. Nie mniejsze znaczenie od dat dziennych mają terminy godzinowe przekazywania informacji przez spółki. W minionym sezonie wyników kilka spółek również nimi miało problemy, publikując raporty nie wtedy, gdy powinny.
Rozporządzenie o informacjach w szczegółowy sposób przedstawia treść oraz formę raportów bieżących, do których ogłoszenia zobowiązane są spółki publiczne. Katalog zdarzeń polegających obowiązkowi jest dość szeroki (m.in. § 5 ust. 1, §33, §34, §38). Ujmuje on między innymi zdarzenia związane z: zawarciem znaczących umów, zmianami we władzach zarządzających i nadzorujących emitenta, czy dotyczących łączenia, podziału i przekształceń emitenta akcji. Powodem upubliczniania wskazanych przez ustawodawcę informacji jest konieczność minimalizacji ryzyka dla inwestorów, którzy przy braku odpowiedniej wiedzy mogliby podjąć błędne decyzje inwestycyjne. Z powyższego wynika również termin w jakim emitent akcji jest zobowiązany do przekazywania informacji. Co do zasady, zgodnie z §100 ust.1 rozporządzenia o informacjach raporty bieżące przekazuje się niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 24 godzin od zaistnienia zdarzenia lub powzięcia o tym informacji przez emitenta. Ten zapis odnosi się do informacji noszących znamiona cenotwórczości. W raportach bieżących są bowiem podawane również dane o charakterze bardziej technicznym. Dlatego też terminy na ich przekazanie do publicznej wiadomości są dłuższe (§100 ust. 2-10 rozporządzenia o informacjach) np.:
Spółki notowane na głównym rynku GPW muszą publikować:
Sprawozdania finansowe zamieszczane w raportach okresowych powinny być sporządzone zgodnie z zasadami rachunkowości obowiązującymi emitenta. W większości przypadków sprawozdania finansowe emitentów giełdowych z siedzibą na terytorium Rp są sporządzane według MSR/MSSF, chociaż w przypadku jednostek, które nie tworzą grup kapitałowych, sprawozdania mogą być sporządzane według Polskich Standardów Rachunkowości.
W porównaniu z Głównym Rynkiem, obowiązki firm notowanych na NewConnect są mniejsze. Spółki muszą przedstawiać:
Możliwymi sankcjami o charakterze administracyjnym za niewykonanie lub wykonanie w nienależyty sposób obowiązków informacyjnych są: wykluczenie papierów wartościowych z obrotu na rynku regulowanym albo nałożenie kary pieniężnej do wysokości 1 mln zł. Możliwe jest zastosowanie obu sankcji jednocześnie. Naruszenie obowiązków w zakresie przekazywania informacji poufnych do wiadomości publicznej wiąże się z odpowiedzialnością cywilną (art. 98 ustawy o ofercie publicznej). Z przepisu wynika zobowiązanie podmiotu odpowiedzialnego za dokumenty udostępniane w związku z ofertą publiczną, do naprawy szkody wyrządzonej przez udostępnienie do wiadomości publicznej wiadomości nierzetelnej, nieprawdziwej lub niekompletnej, bądź też przemilczenie informacji.
Oprócz skutków administracyjnych oraz cywilnych wyróżnia się również skutki karne. Ustawa o ofercie publicznej wymienia, że podanie nieprawdziwych lub zatajenie prawdziwych danych w istotny sposób wpływających na treść informacji zagrożone jest grzywną do 5 mln zł i karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 5 lat. Sankcję w wysokości 2 mln zł stosuje się, gdy podane zostaną nieprawdziwe dane lub zatajone dane w istotny sposób wpływające na treść informacji, przekazywane w celu opóźnienia upublicznienia informacji poufnych. Sankcje są podobne w wypadku zagrożenia bezprawnego ujawnienia informacji poufnej albo jej wykorzystania.